Nowa, unijna perspektywa finansowa na lata 2021-2027, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wsparcia branży turystycznej jako kluczowego czynnika rozwoju Warmii i Mazur to główne tematy, jakie poruszono podczas kolejnego spotkania z cyklu Akademia Funduszy, które tym razem odbyło się w Giżycku. Uczestniczyli w nim minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda oraz marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin, a także samorządowcy i przedsiębiorcy z Warmii i Mazur.
"Województwo warmińsko-mazurskie należy do jednych z najbardziej atrakcyjnych pod względem turystycznym rejonów Polski. Warmia i Mazury są też nazywane Krainą Wielkich Jezior. Walory przyrodnicze, czyste środowisko sprzyjają rozwojowi turystyki na Warmii i Mazurach. Dlatego jednym z głównych celów zaplanowanych w ramach funduszy unijnych oraz krajowych inwestycji jest poszerzenie oferty turystycznej i kulturalnej tego regionu oraz zwiększenie ich udziału w rozwoju gospodarczym – powiedział minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda. "
"Wyzwaniem, jakie stoi przed nami w nowej perspektywie finansowej na lata 2021-2027, jest szybka odbudowa działalności turystycznej i okołoturystycznej. To z kolei ponownie może wprowadzić polską gospodarkę, a w szczególności te regiony w których turystyka jest niezwykle ważna, na ścieżkę trwałego i stabilnego wzrostu. Jednymi z narzędzi, które z pewnością pomogą w osiągnięciu tego celu, są programy regionalny oraz Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej – dodał szef MFiPR."
Umowa Społeczna – szansa na turystyczny rozwój Polski
30 czerwca 2022 r. Komisja Europejska zaakceptowała Umowę Partnerstwa. Łączny budżet w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 wynosi 76 mld euro. Z tego wsparcia będzie korzystał także sektor turystyki.
Turystyka powoli powraca do roli jednego z motorów napędowych światowej gospodarki. W ciągu najbliższych 10 lat branża turystyczna stworzy prawie 126 mln nowych miejsc pracy, czyli jedno na trzy nowe - wyliczyła Światowa Rada Podróży i Turystyki (WTTC), przychody z turystyki będą się zwiększały, oczekujemy znacznego ożywienia sektora turystyki również w naszym kraju.
W 2015 r. turystyka wygenerowała 9% światowego PKB. Także w Polsce obserwujemy stały wzrost udziału turystyki w PKB. Najnowsze dane pokazują, że udział turystyki w PKB naszego kraju utrzymuje się na poziomie 6%.
Fundusze na rozwój regionu warmińsko-mazurskiego
Warmia i Mazury to region, który posiada naturalne walory turystyczne i rekreacyjne (lasy i puszcze zajmują prawie 30 proc. jego powierzchni z parkami krajobrazowymi i rezerwatami przyrody). Znajduje to również odzwierciedlenie w gospodarce tego regionu. Poza klasycznymi usługami turystycznymi, firmy z województwa warmińsko-mazurskiego odnoszą sukcesy międzynarodowe choćby w produkcji łodzi i jachtów, które znajdują uznanie klientów z wymagających rynków Europy Zachodniej i Bliskiego Wschodu.
W ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 różne podmioty z województwa warmińsko-mazurskiego będą mogły ubiegać się o dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur (budżet – 1,8 mld euro). Horyzontalne cele programu obejmują:
- zieloną transformację – premiowanie przedsięwzięć wykazujących pozytywny wpływ na środowisko, sprzyjających niskoemisyjności, łagodzących przyczyny i skutki zmian klimatu,
- gospodarczą transformację – koncentracja na regionalnych inteligentnych specjalizacjach raz premiowanie innowacyjnych przedsięwzięć,
- cyfrową transformację – premiowanie przedsięwzięć o wysokim poziomie digitalizacji, nowoczesnych technologii cyfrowych.
Beneficjenci z województwa warmińsko-mazurskiego będą mogli również liczyć na wsparcie z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (całkowity budżet - 2,65 mld euro). Program zaoferuje wsparcie przedsiębiorczości, inwestycje w sieć dystrybucji energii, adaptację miast do zmian klimatu, ochronę bioróżnorodności, zrównoważoną mobilność miejską i turystykę, rozwój dróg wojewódzkich i linii kolejowych. Po środki z tego źródła będą mogły sięgnąć:
- firmy z sektora MŚP, ośrodki innowacji (m.in. parki naukowo-technologiczne, parki naukowe, parki technologiczne, inkubatory technologiczne) jako animatorzy Platform startowych dla start-upów; duże przedsiębiorstwa – operatorzy dystrybucyjnych sieci energetycznych,
- parki narodowe i zarządcy obszarów chronionych NATURA 2000,
- jednostki samorządu terytorialnego jako zarządcy dróg wojewódzkich, organizatorzy transportu miejskiego i zarządzający działaniami adaptacji do zmian klimatu, partnerzy organizacji pozarządowych i innych partnerów lokalnych tworzący ponadregionalne szlaki turystyczne.
W programie, tylko na wsparcie ponadregionalnych szlaków turystycznych oraz przedsiębiorców działających w szeroko pojętej branży turystycznej zaplanowano w sumie ponad 240 mln euro.
Ponadto branża turystyczna będzie mogła realizować projekty w ramach:
- Krajowego Planu Odbudowy, gdzie zaplanowano 500 mln euro na dofinansowanie firm z branży HoReCa na rozwój produktów, usług, ale też na umiejętności pracowników, w tym ich dostosowanie do zmieniających się warunków na rynku pracy,
- programów regionalnych, gdzie zaplanowano ok. 1,9 mld euro na wsparcie obszaru kultury i turystyki. Dofinansowanie można będzie przeznaczyć na rozwój produktów turystycznych, tj. na inwestycje w obiekty/miejsca tworzące turystyczne szlaki tematyczne (obiekty/miejsca odwołujące się do walorów historycznych, kulturowych, przyrodniczych) lub turystyczne szlaki rodzajowe (np. kajakowe lub rowerowe). W programie dla Warmii i Mazur na ten cel zostanie przeznaczone ok. 94 mln euro. Co ważne, działania te będą realizowane w ramach 5 celu Polityki Spójności (Europa bliżej obywateli), mają więc charakter oddolny i powinny wynikać ze strategii terytorialnej, przygotowanej dla właściwego instrumentu terytorialnego: ZIT, IIT lub RLKS,
- programu Fundusze Europejskie dla Funduszu Społecznego na wzmacnianie kompetencji kadry branży turystycznej i inwestycji na dostosowania w zakresie Dostępności+,
- międzynarodowych programów Interreg, gdzie na ten cel przeznaczono 345 mln euro. Wskutek wojny w Ukrainie zrezygnowano ze współpracy z Rosją. Środki pochodzące z programu z Rosją w wysokości 40 mln euro zostały przekierowane na programy Litwa-Polska (30 mln euro) i Południowy Bałtyk (10 mln euro). Podmioty z Polski, które dotychczas współpracowały ze swoimi partnerami z Obwodu Kaliningradzkiego, będą mogły ubiegać się o dofinansowanie projektów z partnerami z Litwy i południowej części Bałtyku. Równocześnie polski rząd zabiega jeszcze w Komisji Europejskiej o uwzględnienie w obu programach również podregionu olsztyńskiego.