Podsumowanie realizacji Programu Polska Wschodnia, w kontekście sprawozdania rocznego za 2017 rok i zmiany w regulaminie Komitetu były przedmiotem posiedzenia, które 17 maja 2018 r. odbyło się w Warszawie.
W 2017 roku w Programie przeprowadzono kolejne konkursy i podpisano wiele umów o dofinansowanie. Pomiędzy 2016 a 2017 r. znacząco wzrosła liczba złożonych wniosków oraz wartość zakontraktowanych środków Programu. Także w bieżącym roku postęp realizacji nie zwalnia, choć główny nacisk kładziony jest na rozliczanie wydatków i kontynuację konkursów dla przedsiębiorców. Do tej pory w Programie podpisano 589 umów o wartości dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) ok. 6 mld zł, co równa się rozdysponowaniu 71% alokacji. Zgodnie z założonym celem, do końca roku beneficjenci powinni podpisać umowy na łączną wartość 75% alokacji Programu.
"Realizacja Programu Polska Wschodnia jest bardzo zaawansowana. Kontraktacja wynosi 71%. Praktycznie zakończyliśmy zawieranie umów na szeroko pojętą infrastrukturę transportową, ale i w działaniach dla przedsiębiorców spodziewamy się w bieżącym roku znaczącego postępu. Istotne będzie także terminowe rozliczanie wydatków związanych z realizacją wspartych inwestycji. Takie wyniki nie byłyby możliwe bez aktywności i zaangażowania naszych beneficjentów. Liczymy na nie i w bieżącym roku" - powiedziała dyrektor Małgorzata Wierzbicka, prowadząca posiedzenie.
fot. N. Guliński MIiR
Spotkanie otworzyła Małgorzata Wierzbicka, dyrektor Departamentu Programów Ponadregionalnych Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju – instytucji zarządzającej Programem Polska Wschodnia.
Na koniec 2018 r. Program musi osiągnąć wskaźniki założone w tzw. Ramach Wykonania, od czego zależy uwolnienie rezerwy 6% wartości alokacji osi I-III. Dobrą wiadomością jest, że już osiągnięto wszystkie wskaźniki rzeczowe (odnoszą się do materialnych efektów projektów) a tempo realizacji wskaźników finansowych jest wystarczające aby na koniec roku osiągnąć stan docelowy.
Dla przedsiębiorców
Do tej pory przedsiębiorcy podpisali 527 umów o dofinansowanie z Programu o wartości dofinansowania z EFRR 862 mln zł.Wśród wspartych inwestycji jest m.in.: pierwsza w Europie internetowa platforma rekrutacyjna dla specjalistów z sektora IT wykorzystująca rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji (start-up ChallangeRocket z Rzeszowa), elektryczny wózek podnośnikowy, ułatwiający prowadzenie wózka z ciężkim załadunkiem oraz pozwalający regulować wysokość platformy z ładunkiem (Zakrem Sp. z o.o. z Grajewa), centrum rehabilitacji zdrowotnej osób z niepełnosprawnością (dzieci i dorosłych) oraz przestrzeń do ich integracji społecznej z osobami zdrowymi (Rodzinne Centrum Integracyjne Lubawa w województwie warmińsko-mazurskim).
fot. N. Guliński MIiR
Transport
Infrastruktura transportu miejskiego, drogowego i kolejowego to największe wartościowo projekty programu. W osi II programu – Nowoczesna Infrastruktura Transportowa zawarto wszystkie 42 umowy o wartości EFRR 3,6 mld zł (28 umów dotyczących infrastruktury drogowej i 14 umów dotyczących systemów zrównoważonego transportu miejskiego). W ich efekcie zostanie wybudowanych lub zmodernizowanych ponad 100 km dróg. Powiążą one aglomeracje miast wojewódzkich makroregionu z siecią dróg krajowych i transeuropejską siecią transportową (TEN-T). Trwają prace budowlane, a niektóre projekty są już na ukończeniu. W tym roku planowane jest zakończenie 14 projektów z pierwszego konkursu. Do użytku zostały już oddane inwestycje: przebudowa skrzyżowania DK 19 (al. Solidarności i al. Gen. Wł. Sikorskiego) i DW 809 (ul. Gen. Ducha) w Lublinie oraz budowa DW na odcinku od skrzyżowania ul. Podkarpackiej z ul. 9 Dywizji Piechoty w Rzeszowie (DK 19) do węzła Rzeszów-Południe. Obie inwestycje zostały wyróżnione tytułem Top Inwestycji Komunalnej 2018 podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.
Środki Programu wesprą również inwestycje w zrównoważony transport miejski - w Olsztynie, Białymstoku, Lublinie, Kielcach i Rzeszowie. Obejmą one zarówno infrastrukturę miejskich szlaków komunikacyjnych, czyli drogi na potrzeby komunikacji publicznej, rowery, ciągi piesze, jak również zakup lub modernizację systemów informatycznych (ITS) oraz zakup ekologicznego taboru miejskiego, w tym z napędem alternatywnym.
Również w osi III Ponadregionalna infrastruktura kolejowa trwają intensywne prace związane z realizacją projektowania i robót budowlanych. Zawarto wszystkie planowane umowy o dofinansowanie (7 dla projektów infrastrukturalnych i 2 umowy na prace przygotowawcze), na kwotę dofinansowania ponad 1,6 mld zł EFRR. To krok w kierunku utworzenia Wschodniej Magistrali Kolejowej, czyli nowoczesnego połączenia miast wojewódzkich makroregionu.
Zmiany w regulaminie Komitetu
W czasie posiedzenia przyjęto również zmiany w regulaminie Komitetu Monitorującego. Konieczność ich wprowadzenia wynika z wejścia w życie zmienionych Wytycznych w zakresie komitetów monitorujących na lata 2014-2020. Zmianie ulegnie kworum. Od teraz uchwała przyjmowana będzie zwykłą większością głosów, pod warunkiem że w głosowaniu weźmie udział co najmniej 1/3 członków lub zastępców pisemnie upoważnionych przedstawicieli Komitetu. Inne wprowadzone zmiany to między innymi:
- wprowadzenie możliwości pisemnego upoważniania przez podmiot delegujący innego (niż członek i zastępca członka KM) przedstawiciela do udziału w posiedzeniu KM,
- dopuszczenie możliwości skrócenia terminu przekazania dokumentów będących przedmiotem obrad KM do 5 dni roboczych przed posiedzeniem KM, w przypadku gdy dokumenty poddano wcześniej konsultacjom trwającym co najmniej 5 dni roboczych, przewidującym możliwość zgłoszenia uwag przez każdą osobę ze składu KM.
Program Dostępność Plus – Przyjazna Polska
Posiedzenie Komitetu dopełniła prezentacja rządowego Programu Dostępność Plus – Przyjazna Polska. Jego celem jest podniesienie jakości życia i zapewnienie niezależności życia wszystkich obywateli, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi ograniczenia, np. osób na wózkach inwalidzkich, starszych, niewidomych i słabowidzących, osób z małymi dziećmi w wózkach.