To był kolejny udany rok w realizacji Programu Polska Wschodnia. Komisja Europejska potwierdziła, że osiągnięte wyniki są bardziej niż zadowalające. Dzięki wspólnemu wysiłkowi beneficjentów i instytucji Programu, zrealizowano wszystkie zakładane na koniec 2018 r. wskaźniki, a więc już można myśleć o przeznaczeniu 6% rezerwy wykonania. Które projekty już się zakończyły? Jakie korzyści przyniosły mieszkańcom Polski Wschodniej? Jakie konkursy jeszcze czekają na przedsiębiorców? I na co przeznaczyć środki rezerwy w Programie? – to tematy poruszone podczas rocznego spotkania przeglądowego, które odbyło się wczoraj w siedzibie Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.
Spotkanie otworzyła dyrektor Departamentu Programów Ponadregionalnych – Małgorzata Wierzbicka. Ze strony Komisji Europejskiej (DG REGIO) udział wzięli: dyrektor wydziału ds. Polski – Christopher Todd, jego zastępca – Wolfgang Munch oraz Justyna Podralska. Wśród uczestników spotkania znaleźli się także przedstawiciele instytucji pośredniczących: Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Centrum Unijnych Projektów Transportowych a także 5 województw Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, świętokrzyskiego oraz podkarpackiego.
Christopher Todd pogratulował wszystkim znakomitych wyników Programu Polska Wschodnia, w szczególności spełnienia wszystkich warunków tzw. ram wykonania, czyli osiągnięcia celów na 2018 rok, stanowiący połowę okresu realizacji programów. Podziękował także za terminowe i całkowite zamknięcie poprzedniego Programu Rozwój Polski Wschodniej. „To pozwala nam skupić całą energię na realizacji obecnego Programu i na dobrym przygotowaniu się do nowej perspektywy finansowej UE 2020+”. Pan Todd poinformował zgromadzonych o tym, że już w lutym przyszłego roku Komisja opublikuje raporty poświęcone poszczególnym Państwom członkowskim. Będą one zarazem stanowiły mandat negocjacyjny KE do rozpoczęcia w marcu 2019 r. rozmów nt. kształtu przyszłych programów operacyjnych.
Program Polska Wschodnia to 1,96 mld zł w inwestycjach w infrastrukturę drogową, 1,62 mld zł na rozwój komunikacji miejskiej w stolicach województw Polski Wschodniej i ich obszarach funkcjonalnych, 1,55 mld zł na rozwój infrastruktury kolejowej oraz 1 mld zł na kompleksowe działania wspierające rozwój innowacyjnej przedsiębiorczości. Konkretne sumy, które przyczyniają się do pozytywnych zmian w Polsce Wschodniej. „Ubiegły, 2017, jak i obecny 2018 rok to dla Programu Polska Wschodnia czas bardzo intensywnej pracy. Widzimy już efekty wielu zakończonych projektów” – mówiła Małgorzata Wierzbicka, dyrektor Departamentu Programów Ponadregionalnych MIiR.
Z Programu Polska Wschodnia skorzystało już blisko 690 mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, wdrożyli oni około 750 innowacji i stworzyli blisko 1200 specjalistycznych miejsc pracy. Nasze wsparcie zmobilizowało także około 734 mln zł inwestycji prywatnych. Najczęściej z naszych dotacji korzystają przedsiębiorcy z branży maszynowej (24%), metalowej i surowcowej oraz meblarskiej (po 20%) i chemicznej (16%). Konkursy dla przedsiębiorców będziemy organizować jeszcze przez kilka lat, tak aby zapewnić dostęp do finansowania inwestycji w dłuższej perspektywie. W 2019 r. udostępnimy przedsiębiorcom dotacje o całkowitej wartości ponad 820 mln zł. Harmonogram naborów zostanie opublikowany w przyszłym tygodniu.
Program Polska Wschodnia ma także zauważalny wpływ na poprawę dostępności komunikacyjnej pięciu województw. W tym obszarze nabory projektów już się zakończyły. Trwa realizacja wszystkich projektów kolejowych – ich zakończenie jeszcze przed nami ale sukcesywnie są oddawane do użytku pasażerów przebudowane przystanki i perony (np. Lublin Zemborzyce, Marcinków, Starachowice, Kraśnik, Stalowa Wola, Pułankowice, Wilkołaz Wieś, Leśniczówka, Majdan, Niedrzwica Kościelna, Krężnica Jara). Zaawansowane są także kompleksowe projekty ekologicznego transportu miejskiego w miastach wojewódzkich i ich najbliższym otoczeniu. 1/3 zaplanowanego taboru już wyjechała na drogi m.in. Lublina, Kielc i Białegostoku, a w Rzeszowie już działa naszpikowany nowinkami technicznymi, „zero-energetyczny” Dworzec lokalny. Można także już korzystać z ukończonych odcinków buspasów czy ścieżek rowerowych. Szczególnie cieszą międzynarodowe nagrody, które za m.in. nasze projekty otrzymują nasi beneficjenci: Lublin – Eco-Miasto 2018, w kategorii Mobilność Zrównoważona czy Rzeszów (RIST) – GLOTEL 2017 za Najlepszy Światowy Projekt Transformacji Cyfrowej. Zakończyła się także realizacja 10 z 28 inwestycji drogowych (a do końca roku do użytku oddamy w sumie prawie połowę wszystkich zaplanowanych do realizacji kilometrów dróg). Wśród nich, droga lotniskowa w Jasionce k. Rzeszowa, DW 809 w Lublinie (wyjazd w kierunku północno-zachodnim do S17/S19), DW 764 w Kielcach (wyjazd w kierunku południowo-wschodnim, i dalej na most w Połańcu do Podkarpackiego), DW 598 w Olsztynie (połączenie osiedla Jaroty z południową obwodnicą miasta).
Prezentacja podsumowująca 2018 rok - Program Polska Wschodnia (PDF 2 MB)
***
Program Polska Wschodnia jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i ma służyć rozwojowi innowacyjności i konkurencyjności pięciu województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Z Programu dofinansowywane są projekty nastawione na biznes: aktywizacja startupów, wdrażanie innowacji w MŚP, zdobywanie zagranicznych rynków, rozwój firm z wykorzystaniem wzornictwa przemysłowego oraz projekty infrastrukturalne: drogi, ekologiczny transport miejski, koleje. Całkowity budżet programu to ponad 8 mld zł.